MNR/VWS bijeenkomst ‘eenzaamheid onder migrantenouderen’
Vorige week namen circa 50 deelnemers deel aan de digitale bijeenkomst ‘eenzaamheid onder migrantenouderen’ georganiseerd door het Multicultureel Netwerk Rijk (MNR) en VWS. Prof. Dr. Tineke Fokkema, bijzonder hoogleraar Ageing, Families and Migration en onderzoeker bij het nationale demografische onderzoeksinstituut (NIDI) gaf een presentatie over haar onderzoek. Drs. Wimke Schuurmans-Oosterom, programmamanager Eén tegen eenzaamheid VWS gaf meer informatie over het programma. Daarna werd in subgroepen ervaringen gedeeld en dieper ingegaan op de thematiek. Onderstaand volgt een kort verslag van deze geslaagde dag.
Presentatie Tineke Fokkema
Uit de presentatie kwam naar voren dat Turkse en Marokkaanse Nederlanders van de eerste generatie het meest eenzaam zijn. De oorzaak is onder andere de minder gunstige economische status, slechtere gezondheid en minder regie op het leven. Vele ouderen hebben geen Nederlandse vrienden en gaan niet naar activiteiten waardoor er verveling ontstaat.
Presentatie Wimke Schuurmans-Oosterom
Inhoudelijk houdt het programma Eén tegen eenzaamheid zich onder meer bezig met signaleren en bespreken van eenzaamheid, met behulp van bijvoorbeeld een campagne, wijkanalyse, doorverwijzing en bezoek aan huis. Daarnaast is ‘aanpakken’ een tweede actielijn. Hier worden onder andere effectieve interventies, trainingen en richtlijnen voor professionals ingezet. Daarnaast leveren burgerinitiatieven, vrijwilligerswerk en vraag-aanbod platforms ook een bijdrage. Het ministerie van VWS heeft verschillende initiatieven zoals de week tegen eenzaamheid van 1-8 oktober “Kom erbij”, een toolkit, een publiekscampagne en adviseurs voor gemeenten. Meer informatie is te vinden op www.eentegeneenzaamheid.nl
Wimke ontvangt graag tips om migrantenouderen beter te bereiken. Je kunt haar mailen via: bestrijdeneenzaamheid@minvws.nl.
Subgroepen
Na de presentaties werd de groep opgesplitst in drie groepen.
Groep 1 ging in op hoe je eenzaamheid bespreekbaar kunt maken in verschillende culturen. Wanneer je in gesprek gaat, probeer dan niet het woord eenzaamheid te gebruiken. Bied een luisterend oor. Aansluiten bij gevoelens van de eenzame persoon en empathisch reageren is hierbij van belang. Echte aandacht is belangrijk om eenzaamheid tegen te gaan en dan met name door met elkaar in gesprek te gaan, het liefst zo vaak mogelijk.
Groep 2 besprak welke behoeften er cultuurspecifiek zijn om eenzaamheid te verminderen en voorkomen. De eenzaamheid onder Turkse ouderen is waarschijnlijk zo groot, omdat de eigen ouders vaak in Turkije wonen. Aanwezig zijn is niet zelfde als aandacht geven.
Om eenzaamheid tegen te gaan wordt geadviseerd om bewust contact maken als je mensen in de buurt ziet. Je kunt bijvoorbeeld een buddy-groep maken voor migranten, contact maken met buren, helpen met digitale vaardigheden bijvoorbeeld leren omgaan met smartphone. De gevoelens zijn anders en ook de manier waarop mensen het uiten. De aanpak tegen eenzaamheid vergt hierdoor maatwerk.
Groep 3 ging in op Corona en het effect op eenzaamheid. Er is veel afstand ontstaan door Corona. Zo mochten bijvoorbeeld kleinkinderen een lange tijd niet gezien worden. Mensen waren bang om naar buiten te gaan en moesten binnen blijven. Hun wereld wordt hierdoor heel klein. Ook door het reisverbod hebben mensen uit het buitenland elkaar lange tijd niet kunnen zien. Cultuur speelt een rol in hoe met de maatregelen wordt omgegaan. Er is verschil te zien tussen de Nederlandse cultuur en andere culturen. Bij andere culturen wordt makkelijker bij elkaar naar binnen gelopen.
